Asur Devleti,III.Salmanasar zamanında genişleme olanağı buldu. Kuzey ve Güney Mezopotamya,Suriye ve Filistin'e kadar yayılan Asur Devleti yıkılınca Medler bölgeye tam anlamıyla egemen oldu. Orta Anadolu'ya kadar yayılmış olan Med Devleti'nin egemenliğine Pers Devleti son verdi. Pers İmparatoru I.Dareios döneminde (522-485) yapılan yönetsel bölünmeyle İmparatorluk Merkeziyetçi bir yapıya dönüştü. Bu bölünmeye göre imparatorluk 23 büyük Satraplığa (Askeri Valiliğe ) ayrılırken, Gercüş'ünde içinde bulunduğu yöre büyük satraplığa bağlandı. Bu satraplığın sınırlan Batıda Kilikya'dan, Doğuda Habur Irmağına, Kuzeyde Aras Satraplığı'na ve Güneyde Mısır'a dek uzanıyordu. Bölgeye hakim olan Büyük İskender'den sonra bölge toprakları için Roma ve Partlar karşı karşıya geldi. M.S. 63 yıllarında Romalıların bölgede hakimiyeti sağlayarak , Part egemenliğine son verdikleri görülür. Roma İmparatorluğu, II. Yüzyılın sonlarında İran yaylasından gelen Sasani askeri güçleriyle sık sık savaşmak zorunda kaldı. İki imparatorluk arasnda yapılan mücadeleler sırasında bölge iki güç arasında sürekli el değiştirdi. Bölge, Roma dünyasının 395'te ikiye bölünmesiyle Bizans olarak tarihe geçen Doğu Roma İmparatorluğu'nun sınırları içinde kaldı Bizas-Sasani mücadelesine sahne olan bölge, 7. yüzyılın ikinci çeyreğinin sonlarında bu kez başka güçleri misafir etti. Arap-İslam Kuvvetleri. Halife Ömer Döneminde (634-644) Bölgede başlayan İslam egemenliği, dört halife dönemini izleyen Emeviler döneminde de devam etti 750 Yıllarında yıkılan Emevi saltanatından sonra Abbasi ve onlardan sonra Hamdanilerin egemenliği başladı. Hamdaniler'in kendi aralarındaki hakimiyet mücadelesinden faydalanan Mervaniler (990-1096) bölgede egemenlik kurdular.Mervaniler'in bölgeye hakim olduğu sıralarda ,Malazgirt'te Bizans Ordusu yenilmiş ve bu yenilgi sonucu direnme gücü ortadan kalkmıştı. Bu durumda Türkler, Anadolu'da büyük toprak parçaları ele geçirmeye başladılar. Selçuklu Devleti gücünün zirvesindeyken Mervaniler eski güçlerini yitirmişlerdi. Bu durumdan faydalanan Selçuklular Mervaniler'in egemenliğindeydiler. Böylece Gercüş, Selçuklular'ın egemenliğine geçti. 1071 Malazgirt Savaşına katılan, Anadolu'da büyük toprak parçalarının alınmasında ve Mervani egemenliğinin sona ermesinde büyük rol oynayan Artuk Bey'i , Fahr üd-Devle'nin Melikşah'a şikayet etmesi sonucu sultan ile araları bozuldu. Sultanla araları bozulan Artuk Bey, Suriye Selçuklu Sultanı Tutuş'un hizmetine girdi.Tutuş'un emrindeyken yaptığı hizmetler karşılığınde kendisine Kudüs Valiliği verildi. Artuk Bey'in, 1091 Yılında ölmesiyle birlikte yerine oğulları geçti. Artuk Beyin oğlu Sökmen ,Suriye Selçukluları adına Hasankeyfe egemenlik kuran Musa'nın öldürülmesi ile Hasankeyfi ele geçirdi. Böylece Hasankeyf Artuklu Devleti'nin temelleri atılmış oldu (1101- 1232). Hasankeyf Artukları dışında Mardin'de (1108-1408) ,Harput'ta (1185-1233) yılları arasında Artuklular hüküm sürmüşlerdir. Suriye,Mısır ve Yemen'de güçlü bir devlet kuran Eyyübiler, gerek Mardin gerek e Hasankeyf Artuklular'ı ile ilişki içerisinde olmuşlardır. 1232 Yılında Eyyübiler tarafından ortadan kaldırılan Hasankeyf Artuklular'ı tarih sahnesinden silinmiş ve onların yerine Hasankeyf'te Eyyübiler Dönemi başlamıştır. Moğolların doğuyu istila etmesiyle bölgede Moğol-İlhanlı egemenliği ni görmek mümkündür.Timur'un aldığı başarılar bölgedeki devletlerin Timur'ın egemenliğini kabul etmeğe zorladı. Timur'dan sonra bölgenin hakimiyeti için Akkoyunlu, Karakoyunlu ve Eyyübi Devletlerinin mücadelesi baş gösterdi. İran yaylasında güçlü bir devlet kuran Safeviler XVI yüzyılın başlarında bölgeye hakim olurlar. Safeviler'in doğudaki faaliyetlerinden rahatsız olan Osmanlı Devleti doğu ile ilgilenmeye başladı.Anadolu'nun doğu toprakları için Safevi-Osmanh mücadelesi başladı . 1514 Yılında Çaldıran Savaşında Safevi güçlerini yenip Amasya'ya dönen Yavuz Sultan Selim ,İdris-i Bitlisi'yi Doğu Anadolu halkını Şah İsmail'e karşı ayaklandırmakla gorevlendirdi. İdris-i Bitlisi'nin faaliyetleri sonucu halk Safevilere karşı direnç gösterdi ve 1517 Yıllından yıkılışına kadar bölgede Osmanlı Devleti dönemi başladı. XIX Yüzyılın başlarında Diyarbakır Vilayeti Mardin Sancağnıa bağlı Midyat kazasının bir nahiyesi olan Gercüş, 30 Mayıs 1926 yılında ilçe statüsünü kazanarak Mardin iline bağlandı. 16 Mayıs 1990 tarihine kadar Mardin iline bağlı bir ilçe olan Gercüş, bu tarihte Bakanlar Kurulunun aldığı kararla yeni bir il statüsü kazanan Batman'a bağlandı. Gercüş, halen Batman İline bağlı bir ilçe olarak teşkilatlanmadaki yerini almaktadır. ASURLAR DÖNEMİNDEN KALMA MÜHÜR ve ASURLAR DÖNEMİNDEN KALMA TABLET Asurlar devleti, III. Salmanasar zamanında genişleme olanağı buldu. Kuzey ve Günez Mezopotamya. Suriye ve Filistine kadar yayılan Asur devleti tamamıyla yıkılınca Metler bölgeye tam anlamıyla egemen oldu. Orta Anadoluya kadar yayılmış olan Met Devletinin egemensizliğine Pers Devleti son verdi.Pers İmparatoru I. Daraios döneminde (522-485) yapılan yönetsel bölünmeyle imparatorluk, merkeziyetçi bir yapıya dönüştü. Bu bölünmeye göre İmparatorluk 23 Büyük Satraplığa (Askeri Valiliğe) ayrılırken, Gercüşün de içinde bulunduğu Yöre Büyük Satraplığa bağlandı. Bu Satraplığın sınırları Batıda Kilikyadan, Doğudan Habur ırmağına, Kuzeyden Aras Sapraplığına ve Güneyden Mısıra dek uzanıyordu. Bölgeye hakim olan Büyük İskenderden sonra bölge toprakları için Roma ve Partlar karşı karşıya geldi. M.S. 63 yılında Romalıların bölgede hakimiyeti sağlayarak Part egemenliğine son verdikleri görülür. Roma İmparatorluğu, II. Yüzyılın sonlarında İran yaylasından gelen sasani askeri güçleri ile sık sık savaşmak zorunda kaldı. İki imparatorluk arasında yapılan mücadeleler sırasında bölge iki güç arasında sürekli el değiştirdi. Bölge, Roma dünyasının 395 te ikiye bölünmesiyle Bizans olarak tarihe geçen Doğu Roma İmparatorluğugnun sınırları içinde kaldı. Bizans - Sasani mücadelesinde sahne olan bölge, 7. yüzyılın ikinci çeyreğinin sonlarında bu kez başka güçleri misafir etti. Arap - İslam Kuvvetleri. Halife Ömer döneminde (634 - 644) bölgede başlayan İslam egemenliği dört halife dönemini izleyen emeviler döneminde de devam etti. 750 yıllarında yıkılan , Emevi saltanatından sonra Abbasi ve onlardan sonra Hamdanilerin eğemenliği başladı. Hamdanilerin kendi aralarındaki hakimiyet mücadelesinden faydalanan Mervaniler (990 - 1096) bölgede egemenlik kurdular. Mervanilerin bölgeye hakim olduğu sıralarda, Malazgirtte Bizans ordusu yenilmiş ve bu yenilgi gücü ortadan kalkmıştı. Bu durumda Türkler Anadoluda büyük toprak parçaları ele geçirmeye başladılar. Selçuklu Devleti gücünün zirvesindeyken Mervaniler eski güçlerini yitirmişlerdi. Bu durumdan faydalanan Selçuklular Mervanilerin egemenliğine son verdiler. Böylece Gercüş Selçukluların egemenliğine geçti. 1071 Malazgirt savaşına katılan, Anadoluda büyük toprak parçaları alınmasında ve Mervani egemenliğine son verilmesinde büyük rol oynayan Artuk Beyi, Fahr üd Devlenin Melihşaha şikayet etmeye sonucu sultan ile arası bozuldu. Sultanla arası bozulan Artuk bey, Suriye Selçuklu sultanının Tutuşun hizmetine girdi. Tutuşun emrindeyken yaptığı hizmetler karşılığında Kudis valiliği verildi. Artuk Beyin, 1091 yılında ölmesiyle birlikte yerine oğulları geçti. Artuk Beyin oğlu Sökmen Suriye Selçukluların adına Hasankeyfe egemenlik kuran Musanın öldürülmesi ile Hasankeyfi ele geçirdi. Böylece Hasankeyf Artuklu Devletinin temelleri atılmış oldu. (1101 - 1132). Hasankeyf Artukluların dışında Mardinde (1108 - 1408), Harputa (1185 - 1233) yılları arasında Artuklular Hüküm sürmüşlerdir. Suriye, Mısır ve Yemende güçlü bir devlet kuran Eyübiler, gerek Mardin gerekse Hasankeyf Artukluları ile ilişki içerisinde olmuşlardır. 1232 yılında Eyübüler tarafından ortadan kaldırılan Hasankeyf Artukluları tarihçesinden silinmiş, olanların yerine Hasankeyf'te Eyübüler dönemi başlamış oldu. Moğulların doğuyu istila etmesiyle bölgede Moğol - İlhanlı egemenliğini görmek mümkündür. Timurun kazandığı başarılar bölgedeki devletlerin Timurun eğemenliğini kabul etmeğe zorladı. Timurdan sonra bölgenin hakimiyeti için Akkoyunlu, Karakoyunlu ve Eyübi Devletinin mücadelesi baş gösterdi. İran yaylasında güçlü bir devlet kuran Safeviler XVI. yüzyılın başlarında bölgeye hakim oldular. Sefevilerin doğadaki faaliyetlerinden rahatsız olan Osmanlı Devleti doğu ile ilgilenmeye başladı. Anadolunun doğu toprakları için Sefevi - Osmanlı mücadelesi başladı 1514 yılında Çaldıran savaşında Sefevi güçlerini yenip Amasyaya dönen Yavuz Sultan Selim, İdrisi Bitlisiyi doğu anadolu halkını Şah İsmaile karşı ayaklandırmakla görevlendirdi. İdris-i Bitlisinin faaliyetleri sonucu halk Sefevilere karşı direnç gösterdi ve 1517 yılında yıkılışına kadar bölgede Osmanlı Devleti dönemi başladı. XIX. yüzyılın başlarında Diyarbakır, Mardin sancağına bağlı Midyat kazasının bir nahiyesi olan Gercüş, 30 Mayıs 1926 yılında ilçe statüsünü kazanarak Mardin iline bağlandı. 16 MAYIS 1990 tarihine kadar Mardin iline bağlı bir ilçe olan Gercüş, bu tarihte bakanlar kurulunun aldığı kararla yeni bir il statüsü kazanan Batmana bağlandı. Gercüş, halen Batman iline bağlı bir ilçe olarak teşkilatlanmadaki yerini almaktadır. 10 Mayıs 1926 yılına kadar Midyat ilçesine bağlı bir köy iken; bu tarihten sonra ilçe statüsüne kavuşmuştur. Gercüş adının ceviz memleketi anlamına geldiği sanılmaktadır.Önceleri Diyarbakırdan Şama giden yol buradan geçtiği için eski adının Şahmar olduğu söylenmekte dir. İlçeye bağlı Hisar, Arıca, Kırkat ve Yamanlar gibi tarihi M.Ö. sine dayanan yerleşim yerleri mevcuttur.Tarihi ile ilgili fazlaca yazılı bilgi ve belge mevcut değildir.İlçemiz 18.07.1987 günü Batmanın il olması ile birlikte Batmana bağlanmıştır. İlçemiz, Mardin-Midyat eşiği denilen 1100&8212;1200 m yükseklikteki dağların kuzey eteğinde, etrafı dağlarla çevrili 850 rakımlı İlçe, Mardin-Midyat eşiği denilen 1100&8212;1200 m yükseklikteki dağların kuzey eteğinde, etrafı dağlarla çevrili 850 rakımlı bir platoda kuruludur. Güneyinde Midyat, kuzeyinde Hasankeyf, doğusunda Dargeçit, batısında Savur ve Bismil ilçeleri ile çevrilidir. İlçe merkezi Batman iline 58 km mesafededir. Yüzölçümü 1070 km2 dir. Nüfus Yoğunluğu km2 ye 26 kişidir. Ortalama sıcaklığı 20 C dir. Yaz aylarında sıcaklık 37&8212;40 C ye kadar çıkar. Kış sıcaklıkları ise 2-6 C arasında değişmektedir. Yıllık ortalama yağışlı gün sayısı 90 olup m2 ortalama 500-600 kg yağış düşmektedir. İlçede karasal iklim hüküm sürmektedir.. Ataerkil geniş aile yapısı etkisini sürdürmektedir. Sosyal dayanışma anlayışı zayıflamaya başlamıştır. Çok eşlilik ve çok çocukluluk kültürü azda olsa etkisini sürdürmektedir. Kadının sosyal ve medeni değerlerden aldığı pay çok düşüktür. Kadın sosyal ve ekonomik hayatın içine girememektedir. Geleneklerin sosyal baskısı bireysel düzlemde hissedilmektedir. Bunların bir kısmı aileleri ve bireyleri ciddi yük altında bırakabilmektedir. Şeyhlik, ağalık, aşiret reisliği gibi kavramlar önemini yavaş yavaş yitiriyor gibi görünse de etkisini hala muhafaza etmektedir. Genç nüfusun enedisini boşaltabileceği sosyal kültürel alanlar mevcut değildir. Bu gençlerin yanlış yollara sapmalarına yardımcı olacak bir atmosfer yaratmaktadır. İlçede yüksekokul ve Üniversite mezunu azımsanamayacak kadar çoktur. Ancak bunların çok az bir kısmı ilçeye dönüş yapmışlardır. Kadınlarda okuma- yazma hatta Türkçeyi kullanma oranı düşüktür. İlçemizde kişi başına 0.5 gazete düşmektedir Genel olarak ekonomi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Ancak sulanabilir alanların darlığı ve su kaynaklarının yetersizliği nedeni ile bu sektörlerdeki üretim günlük hane ihtiyaçlarını karşılamaktan uzaktır. Uzüm, Buğday, Arpa, mercimek, nohut, sebze ve meyve yetiştırilmektedir. Çeşitli iş kollarında 262 adet küçük esnaf mevcuttur. İşletme büyüklüklerine ulaşmış işyeri mevcut değildir. Sanayi kuruluşu bulunmamaktadır. Ortalama gelir seviyesi Türkiye ortalamasının çok altındadır. Nüfusun ciddi bir bölümü mevsimlik işçi olarak dışarı gitmektedir. Hanelerin çok nüfuslu oluşu ise geçimi zorlaştıran başlıca etmenlerdendir. Gercüş İlçesi, 1.062.400 dekar arazi varlığına sahiptir. Bunun 117.100 dekarı tarıma elverişli arazi, 762.725 dekarı tarıma elverişsiz arazi, 120.320 dekarı orman arazisi, 62.240 dekarı mezradır. Tarımsal faaliyetlerde kullanılan alan toplam arazinin %l6.88 idir 19.120 dekar alanda üzüm, 6.667dekar alanda sebze, 39.500 dekar alanda buğday, 16.000 dekar alanda arpa, 16.000 dekar alanda mercimek, 110 dekar alanda pirinç yetiştirilmektedir. 1500 adet yerli 20 adet kültür ırkı olmak üzere toplam 1520 adet büyükbaş hayvan ve 2900 adet yük ve binek hayvanı, 7500 adet koyun, 10000 adet keçi olmak üzere toplam 17500 adet küçükbaş hayvan, 21000 adet tavuk, 3000 adet hindi, 2000 adet kaz-ördek olmak üzere toplam 26000 adet kümes hayvanı, 600 adet eski ve 850 adet yeni olmak üzere toplam 1450 adet arı kovanı bulunmaktadır. 2000 yılında Nüfus sayımı sonuçlarına göre; ilçe merkezi 8.200, Kasabalar ve Köyler toplam nüfusu 22.000 dir. Nüfus yılda ortalama %.O,703 artmaktadır. Toplam Kadın sayısı 15.767, toplam erkek sayısı 16.227 dir. Nüfusun azımsanamayacak bir bölümü ilçe dışında yaşamaktadır. Göç yönelimi önce il merkezine ve sonra Mersin, Adana ve Ege bölgesine doğrudur. Halkın büyük bir bölümü şafii mezhebine mensuptur. Hıristiyan vatandaşlarımız 20-30 yıl kadar önce ilçemizden ayrılmışlardır ve göç yönetimi Avrupa ülkelerine doğru olmuştur. Ortalama 40 yaşının üstü vatandaşlarımızın özellikle kırsalda yaşayanların Türkçe yi konuşmakta zorlandıkları hatta azımsanamayacak bir bölümünün de konuşamadığı görülmektedir. İlçede Türkçe'nin yanında Kürtçe ve Arapça da konuşulmaktadır İlçede Malmüdürlüğü, Nüfus Müdürlüğü, Müftülük, Milli Eğitim müdürlüğü ve Halk Eğitim Merkezi, Tapu Sicil Müdürlüğü, Özel İdare Müdürlüğü, Emniyet Amirliği, Jandarma Komutanlığı, Kütüphane Memurluğu, Tarım Müdürlüğü, Sağlık Grup Başkanlığı, Adliye, Ziraat Bankası, Posta İşletmesi, Telekom Şefliği, Tedaş- Şefliği, Köy Hizmetleri Şantiyesi ve Meteoroloji istasyonu hizmet vermektedir. Kadastro teşkilatı ise mevcut değildir. İlçede Malmüdürlüğü, Nüfus Müdürlüğü, Müftülük, Milli Eğitim müdürlüğü ve Halk Eğitim Merkezi, Tapu Sicil Müdürlüğü, Özel İdare Müdürlüğü, Emniyet Amirliği, Jandarma Komutanlığı, Kütüphane Memurluğu, Tarım Müdürlüğü, Sağlık Grup Başkanlığı, Adliye, Ziraat Bankası, Posta İşletmesi, Telekom Şefliği, Tedaş- Şefliği, Köy Hizmetleri Şantiyesi ve Meteoroloji istasyonu hizmet vermektedir. Kadastro teşkilatı ise mevcut değildir.